Morfologia języka polskiego 340-PS1-1GOPM
Wykład (WYK) Rok akademicki 2020/21

.

W zakresie wiedzy student:

1. Charakteryzuje się podstawową znajomością tradycyjnej terminologii językoznawczej w zakresie morfologii (słowotwórstwa i fleksji) języka polskiego (KA6_WG1, KA6_WG3)

2. Definiuje podstawowe jednostki morfologiczne w języku polskim: fleksyjne i słowotwórcze (KA6_WG1, KA6_WG3)

3. Zna zjawiska i mechanizmy charakterystyczne dla poziomu morfologicznego języka polskiego, rozróżnia zjawiska i mechanizmy fleksyjne i słowotwórcze, morfologiczne i fonologiczne, morfologiczne i składniowe (KA6_WG1, KA6_WG3)

4. Zna założenia różnych metod analizy morfologicznej (KA6_WG1, KA6_WG3)

W zakresie umiejętności student:

1. Umie posługiwać się terminologią językoznawczą z zakresu morfologii (słowotwórstwa i fleksji) języka polskiego (KA6_UWK1)

2. Rozpoznaje podstawowe jednostki fleksyjne i słowotwórcze odpowiednio w tekstach, formach, formacjach słowotwórczych itd. (KA6_UWK1)

3. Umie dokonać analizy morfologicznej (fleksyjnej) tekstu, analizy fleksyjnej i słowotwórczej jednostek językowych (KA6_UWK1)

W zakresie postaw społecznych student:

1. Wykazuje wrażliwość na estetyczny aspekt komunikatu mówionego i ma świadomość roli polonisty w propagowaniu wiedzy o roli języka polskiego jako istotnego elementu kultury i tożsamości narodowej (KA6_KKOR1)

Efekty uczenia się, uzyskane przez studenta na wykładzie, są weryfikowane razem z efektami uzyskanymi na ćwiczeniach na podstawie sprawdzianu pisemnego, obejmującego treści wykładu i ćwiczeń, a następnie egzaminu po III semestrze.

Podstawowe jednostki morfologiczne. Fleksja a słowotwórstwo. Fleksja a aglutynacja. Podstawowe jednostki fleksyjne: słowo, forma wyrazowa, leksem. Budowa formy fleksyjnej. Temat fleksyjny – czy niezmienna cząstka formy; końcówka – czy cząstka zmienna? Alternacje, synkretyzm i supletywizm. Homonimia fleksyjna.

2. Klasyfikacje leksemów polskich – typy kryteriów: semantyczne, fleksyjne, składniowe. Tradycyjny podział na części mowy a klasyfikacja leksemów Zygmunta Saloniego.

3. Pojęcie i typy kategorii gramatycznych. Kategoria fleksyjna przypadka i liczby.

4. Rodzaj jako kategoria semantyczna i/a gramatyczna. Kategoria rodzaju według W. Mańczaka i Z. Saloniego.

5. Pozostałe kategorie rzeczowników, przymiotników i zaimków.

6. Kategorie modulujące czasowników.

7. Podstawowe pojęcia słowotwórcze. Budowa formacji słowotwórczej. Wartość kategorialna, kategoria słowotwórcza i typ słowotwórczy.

metoda podawcza: prezentacja multimedialna