Podstawy ewolucji

obowiązkowe
podstawowe

w sali

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z przebiegiem i mechanizmami procesu ewolucji. Studenci uzyskują wiedzę na temat mechanizmów generowania i utrzymywania zmienności genetycznej w populacjach naturalnych oraz sposobami jej eliminowania w trakcie procesu adaptacji i specjacji. Studenci zapoznają się z etapami ewolucji na Ziemi i poznają uwarunkowania związane z ewolucją Homo sapiens. Przekonują się, że H. sapiens podlega takim samym prawom ewolucji, jak wszystkie inne organizmy.

Kierunek studiów: Mikrobiologia

Poziom kształcenia: studia pierwszego stopnia

Profil studiów: ogólnoakademicki

Forma studiów: stacjonarne

Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy

Dziedzina nauk ścisłych i przyrodniczych, dyscyplina nauki biologiczne

Rok studiów/semestr: II rok, semestr IV (letni)

Liczba godzin dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć:

wykład - 30 godz., laboratorium - 30 godz.,

Metody dydaktyczne: wykład, burza mózgów, pokaz, pomiar, konsultacje

Punkty ECTS: 4

Całkowity nakład pracy studenta: 100 godz.

1. Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela: 63 godz., w tym:

a) udział w wykładach: 30 godz.,

b) udział w zajęciach pozawykładowych: 30 godz.,

c) udział w konsultacjach/zaliczeniach/egzaminie: 3 godz.

2. Praca własna studenta (przygotowanie się do zajęć/zaliczeń/egzaminów): 37 godz.

Podstawowa:

1. Krzanowska H, Łomnicki A, Rafiński J, Szarski H, Szymura JM. 2002. Zarys mechanizmów ewolucji. Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa.

2. Futuyma DJ. 2008. Ewolucja. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

3. Szarski H. 1986. Mechanizmy ewolucji. PWN, Warszawa.

4. Brown TA. 2021. Genomy. PWN, Warszawa.

Uzupełniająca:

5. Dawkins R. 1994. Ślepy zegarmistrz. PIW, Warszawa.

6. Dawkins R. 1996. Samolubny gen. Prószyński i S-ka, Warszawa.

7. Mayr E. 1974. Populacje, gatunki i ewolucja. Wiedza Powszechna, Warszawa.

8. Baturo W. (red.). 2003. Biologia. Spojrzenie na człowieka. PWN, Warszawa.

Efekty.

9. Fuller ZL, Haynes GD, Richards S, Schaeffer SW. 2017. Genomics of natural populations: Evolutionary forces that establish and maintain gene arrangements in Drosophila pseudoobscura. Mol Ecol. 26:6539-6562. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29055159/

10. Potente G. i in. 2022. Comparative Genomics Elucidates the Origin of a Supergene Controlling Floral Heteromorphism, Molecular Biology and Evolution, 39:msac035, https://doi.org/10.1093/molbev/msac035

11. Cui i in. 2012. Coordinated phenotype switching with large-scale chromosome flip-flop inversion observed in bacteria. PNAS 109 (25) E1647-E1656. https://www.pnas.org/doi/full/10.1073/pnas.1204307109

12. Du Toit, A. 2022. The branches of the tree of life. Nat Rev Microbiol 20, 254. https://doi.org/10.1038/s41579-022-00719-8

13. Moody ERR, Mahendrarajah TA, Dombrowski N, Clark JW, Petitjean C, Gergely PO, Szöllősi J, Spang A, Williams TA. 2022. An estimate of the deepest branches of the tree of life from ancient vertically evolving genes. eLife 11:e66695. https://doi.org/10.7554/eLife.66695

Wiedza:

1. Student rozumie z czego wynika jedność i różnorodność organizmów, a także potrafi wskazać cechy charakterystyczne dla poszczególnych grup organizmów uwzględniając aktualny podział systematyczny ze szczególnym uwzględnieniem mikroorganizmów _KP6_WG1.

2. Student rozumie w jaki sposób czynniki ekologiczne kształtujące środowisko i działające na populacje naturalne przyczyniły się do sformułowania teorii ewolucji na drodze doboru naturalnego - KP6_WG5.

3. Student rozumie na czym polega powiązanie zasad dziedziczenia z prawidłowościami przebiegu ewolucji organizmów prokariotycznych i eukariotycznych - KP6_WG5.

4. Student zna założenia syntetycznej teorii ewolucji i rozumie ich uniwersalność w przyrodzie - KP6_WG7.

5. Student zna prawo Hardy'ego-Weinberga i rozumie z czego wynikają jego założenia - KP6_WG7.

Umiejętności:

6. Student potrafi wykorzystywać wiedzę z zakresu biochemii, genetyki, anatomii i fizjologii w celu wykazania jedności i różnorodności organizmów żywych na różnych poziomach taksonomicznych - KP6_UW2.

7. Student potrafi współdziałać w zespołach badawczych w celu rozwiązywania problemów o charakterze interdyscyplinarnym ze szczególnym uwzględnieniem problematyki mikrobiologicznej - KP6_OU2.

Kompetencje społeczne:

8. Student jest w stanie dokonać krytycznej oceny swojej wiedzy i umiejętności oraz dostępnych treści w oparciu o specjalistyczne źródła informacji naukowej - KP6_KK2.

Wykład - egzamin pisemny (pytania otwarte i z odpowiedziami do wyboru). Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywna ocena z zaliczenia laboratoriów.

Laboratoria - pozytywna ocena z zaliczenia dwóch pisemnych kolokwiów.

Kryteria ocen zgodnie z kryteriami określonymi w §23 ust. 6 Regulaminu studiów UwB przyjętego Uchwałą nr 2527 Senatu UwB z dnia 26 czerwca 2019 r.