Antropologia kultury

kierunkowe
obowiązkowe

Wymagania wstępne: Znajomość podstawowych pojęć i teorii dotyczących kultury i życia społecznego nabyta na wcześniejszych zajęciach, np. z zakresu antropologicznych podstaw kulturoznawstwa, historii kultury, teoria kultury, socjologii, socjologii kultury.

mieszany: w sali i zdalnie

Treści podawane na wykładach i ćwiczeniach nawiązują głównie do badań prowadzonych w ramach subdyscyplin antropologii kultury, takich jak: antropologia kultur pierwotnych, postmodernistyczna krytyka antropologii, antropologia konsumeryzmu, antropologia kultury popularnej, antropologia współczesności.

Profil studiów: Ogólnoakademicki

Forma studiów: Stacjonarne

Rodzaj przedmiotu: Obowiązkowy, moduł 3 – przedmioty antropologiczno-metodologiczne

Dziedzina i dyscyplina nauki: Dziedzina nauk humanistycznych, nauki o kulturze i religii.

Rok studiów/semestr: II rok/semestr III (studia drugiego stopnia)

Wykłady: są prezentacją najważniejszych koncepcji badawczych w antropologii kulturowej. Wykłady są jednocześnie prezentacją ich autorów, a więc antropologów, którzy wywarli największy wpływ na sposób myślenia o kulturze i jednocześnie na sposoby jej badania.

Ćwiczenia: stanowią przegląd koncepcji antropologicznych, które niejednokrotnie sytuują się na granicach antropologii kulturowej,. Są koncepcje mieszczące się na przykład również w polu filozofii kultury, socjologii kultury czy psychoanalizy.

Liczba godzin dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć: wykłady – 15 godz., ćwiczenia – 30 godz..

Punkty ECTS: 8

Bilans nakładu pracy studenta

Rodzaje aktywności:

– udział w wykładach – 15 godz.;

– udział w ćwiczeniach – 30 godz.;

– przygotowanie do ćwiczeń – 87 godz.;

– przygotowanie do testu zaliczeniowego z ćwiczeń i obecność na nim – 30 godz.;

– przygotowanie do egzaminu i obecność na nim – 35 godz.;

– konsultacje – 13 godz.

Razem 210 godzin, co odpowiada 8 punktom ECTS.

Wskaźniki ilościowe

Nakład pracy studenta związany z zajęciami:

- wymagający bezpośredniego udziału nauczyciela - 60 godzin co odpowiada 2,4 pkt ECTS

- o charakterze praktycznym - 150 godzin co odpowiada 6 pkt ECTS.

Literatura do wykładów:

Robert Deliege, Historia antropologii. Szkoły, autorzy, teorie, przeł. K. Marczewska, Oficyna NAukowa, Warszawa 2011.

Lewis H. Morgan, Społeczeństwo pierwotne, czyli badanie kolei ludzkiego postępu od dzikości przez barbarzyństwo do cywilizacji. Warszawa: 1887 (https://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=31240)

Edward B. Tylor,Cywilizacja pierwotna, Warszawa 1896, (https://polona.pl/item/cywilizacja-pierwotna-badania-rozwoju-mitologji-filozofji-wiary-mowy-sztuki-i,OTI4OTI1NzU/4/#info:metadata)

Andrzej Paluch, Mistrzowie antropologii społecznej, Warszawa 1990, rozdz.: Franz Boas, s. 94 i nast.

F. Boas, Race, Language and Culture, New York 1940 (https://monoskop.org/images/8/8f/Boas_Franz_Race_Language_and_Culture_1940.pdf).

F. Boas, Primitive Art, New York 1927 (https://ia801600.us.archive.org/27/items/in.ernet.dli.2015.126477/2015.126477.Primitive-Art-Ed-1st.pdf)

M. Mead, Mężczyźni i kobiety, przeł. K. Jagiełło, A. Kochan, Kraków 2013.

B. Malinowski, Mit, magia, religia, przeł. B. Leś i D. Prałaszewicz, Warszawa 1990. (zwł.: rozdz. Mit w psychice człowieka pierwotnego).

B. Malinowski, Życie seksualne dzikich w północno zachodniej Melanezji, (w:) tegoż, Dzieła, t. 2, przeł. Józef Chałasiński, Andrzej Waligórski, Warszawa 1984.

Claude Lévi-Strauss, Elementarne struktury pokrewieństwa, przeł. M. Falski,Warszawa 2011.

Claude Lévi-Strauss, Antropologia strukturalna, przeł. Krzysztof Pomian, Warszawa 1970.

Claude Lévi-Strauss, Smutek tropików, przeł. Aniela Steinsberg, Wyd. Opus, Łódź 1992.

Clifford Geertz, Zastane światło. Antropologiczne refleksje na tematy filozoficzne, przeł. Z. Pucek, Universiats, Kraków 2003.

Clifford Geertz, Wiedza lokalna. Dalsze eseje z zakresu antropologii interpretatywnej, przeł. D. Wolska, Wydawnictwo UJ, Kraków 2005.

Clifford Geertz, Dzieło i życie, przeł. E. Dżurak, Sł. Sikora, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2000 (zwł. rozdz.: Zaświadczające Ja. Dzieci Malinowskiego).

Mary Douglas, Baron Isherwood, The World of Goods: Towards an Anthropology of Consumption, Routledge, London and New York 2002 (pierwsze wydanie: 1979).

Jean Baudrillard, The System of Objects, transl. by J. Benedict, Verso, London 1996 (pierwsze wydanie: Le systeme des objects, Gallimard, Paris 1968)

Jean Baudrillard, Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury, przeł. S. Królak, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2006.

Martin P. Davidson, Consumerist Manifesto. Advertising in Postmodern Times, Routledge, London and New York 1992.

Flora S. Michaels, How One Story is Changing Everything, Red Clover, Toronto 2011.

Literatura uzupełniająca – przewodnik bibliograficzny:

Amerykańska antropologia postmodernistyczna, red. Mchał Buchowski, Instytut Kultury,Warszawa1999.

Badanie kultury. Kontynuacje, red. E. Nowicka, M. Kempny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.

Wojciech J. Burszta, Krzysztof Piątkowski, O czym opowiada antropologiczna opowieść, Instytut Kultury, Warszawa 1994.

Wojciech J. Burszta, Różnorodność i tożsamość. Antropologia jako kulturowa refleksyjność, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2004.

Wojciech J. Burszta, Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 1998.

Ernest Gellner, Postmodernizm, rozum i religia, przeł. M. Kowalczuk, PIW, Warszawa 1997

Ernest Gellner, Pojęcie pokrewieństwa i inne szkice o metodzie i wyjaśnianiu antropologicznym, przeł. A. Bydłoń, Universitas, Kraków 1995.

Michael Herzfeld, Antropologia. Praktykowanie teorii w kulturze i społeczeństwie, przeł. M.M. Piechaczek, Kraków 2004.

Michael Herzfeld, Zażyłość kulturowa. Poetyka społeczna w państwie narodowym, przeł. M. Buchowski, Wydawnictwo UJ, Kraków 2011,

Waldemar Kuligowski, Antropologia współczesności. Wiele światów, jedno miejsce, Universitas, Kraków 2007.

Adam Kuper, Kultura – model antropologiczny, przeł. I. Kołbon, Wydawnictwo UJ, Kraków 2005.

Edward W. Said, Orientalizm, przeł. W. Kalinowski, PIW, Warszawa 1991.

Tzvetan Todorov, Podbój Ameryki. Problem Innego, przeł. J. Wojcieszek, Wydawnictwo Alteheia, Warszawa 1996.

Roch Sulima, Antropologia codzienności, Wydawnictwo UJ, Kraków 2000.

1. Wiedza studentek i studentów (KA7_WG1, KA7_WG2, KA7_WG3, KA7_WG4, KA7_WG5, KA7_WK1, KA7_WK2, KA7_WK3, KA7_WK4, KA7_WK5):

a) znają podstawowe koncepcje teoretyczne i pojęcia z zakresu antropologii kultury;

b) posiadają wiedzę dotyczącą najważniejszych zjawisk kulturowych;

c) znają najistotniejsze czynniki przemian kultury.

2. Umiejętności studentek i studentów ((KA7_UW1, KA7_UW2, KA7_UW3, KA7_UW4, KA7_UW5, KA7_UW6, KA7_UK1, KA7_UK2, KA7_UK3, KA7_UK4):

a) poprawnie stosują poznaną terminologię i pojęcia;

b) potrafią wykorzystać zdobytą na zajęciach wiedzę do krytycznej analizy kultury;

c) potrafią samodzielnie interpretować teksty z zakresu antropologii kultury.

3. Kompetencje społeczne studentek i studentów (KA7_KK1, KA7_KK2, KA7_KK3, KA7_KO1, KA7_KO2, KA7_KO3, KA7_KO4, KA7_KO5, KA7_KR1, KA7_KR2):

a) znają zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumieją potrzebę dokształcania się;

b) rozumieją problematykę etyczną związaną z oceną wytworów i tekstów kultury;

c) są gotowi do zmiany opinii w świetle dostępnych danych oraz potrafią kompetentnie komunikować się z innymi osobami zajmującymi się badaniem kultury.

Metoda: ocena aktywności i eseju zaliczeniowego na zajęciach, ocena pracy egzaminacyjnej jako zaliczenia wykładów

Kryteria oceniania: aktywność poparta znajomością zalecanej literatury, znajomość treści wykładów.

Na egzaminie ocenie podlega opis wybranego i samodzielnie przygotowanego przez słuchaczkę/słuchacza problemu omawianego na wykładach. Ocena dotyczy znajomości treści wykładu lub wykładów poświęconych danej problematyce, znajomości literatury i umiejętności jej wykorzystania w samodzielnie napisanym eseju egzaminacyjnym.