Historia sztuki

obowiązkowe

Studenci winni znać - stosownie do programu zajęć z wiedzy o sztuce w szkole średniej - podstawowe problemy, pojęcia i kategorie funkcjonujące w wiedzy o sztuce.

Celem wykładów jest przedstawienie podstawowych zjawisk sztuki europejskiej epoki starożytnej, wieków średnich i ery nowożytnej. Uzupełnieniem wykładów są ćwiczenia poświęcone wybranym problemom w sztuce dziewiętnastego i dwudziestego wieku. Wszystkie wykłady są ilustrowane slajdami.

Zajęcia są poświęcone analizie kluczowych problemów sztuki XIX i XX w. Wszystkie zajęcia są ilustrowane przeźroczami.

- wykłady: omawiane są wybrane problemy sztuki europejskiej poczynając od starożytności, przez wieki średnie, skończywszy na epoce nowożytnej. Wśród omawianych problemów są między innymi takie jak traktowanie sztuki jako wyrazu myślenia religijnego, narracyjny charakter budowli sakralnych, "migracja" motywów ikonograficznych, sztuka w służbie reprezentacji władzy, sztuka jako świadectwo konceptualizowania czasu, sztuka jako świadectwo stosunków społecznych;

- ćwiczenia: dyskusja nad zjawiskami związanymi ze sztuką stanowiącą wytwór nowoczesności; wśród nich omawiane są: malarstwo akademickie XIX wieku, realizm i impresjonizm, sztuka awangardowa I połowy XX wieku, sztuka początku XX wieku sytuująca się w kręgu tradycji (art déco, nowoczesny klasycyzm lat 30'), wybrane przykłady sztuki neoawangardowej. Głównymi problemami omawianymi na zajęciach są: rola nurtów awangardy I połowy XX wieku w przeobrażeniu myślenia o kształcie dzieła sztuki, modernistyczno-awangardowe próby przeobrażania rzeczywistości w imię sztuki, traktowanie sztuki jako sfery refleksji na swój własny temat, sztuka jako narzędzie przeobrażania kultury.

— Jan Białostocki, Symbole i obrazy, w: tegoż, Symbole i obrazy w świecie sztuki, Warszawa 1982.

— Jan Białostocki, Sztuka cenniejsza niż złoto, Warszawa 1974 lub wydania późniejsze.

— Sztuka świata, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1994 - 97, t. 1 – 8 (UWAGA: na końcu każdego tomu znajduje się szczegółowa literatura dotycząca zagadnień omówionych w danym tomie).

— Hugh Honour, John Fleming, Historia sztuki świata, Wydawnictwo „Arkady”, Warszawa 2002 (2006).

— Sztuka romańska. Architektura. Rzeźba. Malarstwo, red. Rolf Toman, Könemann, Königswinter 2004.

— Gotyk. Architektura. Rzeźba. Malarstwo, red. Rolf Toman, Könemann, Königswinter 2000.

— Sztuka baroku. Architektura. Rzeźba. Malarstwo, red. Rolf Toman, Könemann, Königswinter 2004.

— Adam Bochnak, Historia sztuki nowożytnej, Kraków 1970, t. I i II.

— Tadeusz Dobrowolski, Malarstwo polskie ostatnich dwustu lat, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1989.

— David Freedberg, Potęga wizerunków. Studia z historii i teorii oddziaływania, przeł. E. Klekot, Kraków 2005.

— Hans Belting, Obraz i kult. Historia sztuki przed epoką obrazu, przeł. T. Zatorski, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2010.

— Peter Meyer, Historia sztuki europejskiej, Warszawa 1973, t. I i II.

— Adam Miłobędzki, Zarys dziejów architektury w Polsce, Warszawa 1989

— Christopher Norberg-Schulz, Znaczenie w architekturze Zachodu, Warszawa 1999.

— Nicolaus Pevsner, Historia architektury europejskiej, Warszawa 1979.

— Pismo Święte: Stary Testament,

Księgi: Rodzaju, Wyjścia, Jozuego, Sędziów 6,1 - 8,35 (historia Gedeona), 13,1 - 16,31 (historia Samsona), I Samuela, 13,1 - 31 - 13 (historia Saula i Dawida), II Samuela 11,1 - 12 ,25 (grzechy Dawida), I Królów 3,1 - 11,43 (historia Salomona), Psalmy, Księga Joba, Pieśń nad Pieśniami, Izajasza;

— Nowy Testament: całość

— Maria Rzepińska, Historia koloru, Warszawa 1989.

— David Hockney, Wiedza tajemna. Sekrety technik malarskich Dawnych Mistrzów, przeł. J. Holzman, Universitas, Kraków 2006.

- Sztuka świata, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1994 - 97, t. 8, 9, 10.

- M. Porębski, Granica współczesności, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1989.

- Rubin, William S., Oldenburg Richard E., Varnedoe Kirk, ed. by, „Primitivism” in 20th Century Art: Affinity of the Tribal and the Modern, The Museum of Modern Art, New York 2002.

- H. Foster, R. Krauss, Y-A. Bois, B. H.D. Buchloch, D. Joselit, Sztuka po 1900 roku. Modernizm. Antymodernizm. Postmodernizm, przeł. M. Szubert, D. Skalska-Szafrańska, A. Cichowicz, Warszawa 2023.

- A. Kotula, P. Krakowski, Malarstwo. Rzeźba. Architektura, Warszawa 1981.

- M. Porębski, Dzieje sztuki w zarysie. Wiek XIX i XX, Warszawa 1988.

- A. K. Olszewski, Dzieje sztuki polskiej 1890-1980, Warszawa 1988.

- A. Wojciechowski, Młode malarstwo polskie 1944-1974, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1975.

- J. Bogucki, Sztuka Polski Ludowej, Warszawa 1981.

- Nowe zjawiska w sztuce polskiej po 2000, red. Grzegorz Borkowski, Adam Mazur, Monika Branicka, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa 2007.

- R. W. Kluszczyński, Sztuka interaktywna. Od dzieła-instrumentu do interaktywnego spektaklu, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2010.

- Hal Foster, Powrót realnego. Awangarda u schyłku XX wieku, przeł. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera, Universitas, Kraków 2012.

- Piotr Piotrowski, Awangarda w cieniu Jałty. Sztuka w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1945-1989, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań2005.

- Piotr Piotrowski, Agorafilia. Sztuka i demokracja w postkomunistycznej Europie, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań2010.

- Piotr Piotrowski, Globalne ujęcie sztuki Europy Wschodniej, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań2018.

KA6_WG1, KA6_WG2, KA6_WG3, KA6_WG4, KA6_WK1, KA6_WK3,KA6_UW1, KA6_UW2, KA6_UW3, KA6_UW4, KA6_UW6, KA6_UK1, KA6_UK3, KA6_UK4, KA6_UO2, KA6_UO3, KA6_UU1, KA6_UU2, KA6_UU3

KA6_KK1, KA6_KK3, KA6_KO1, KA6_KO3, KA6_KR2

Absolwent zna i rozumie:

- wiedza na temat wybranych problemów sztuki europejskiej, szkół artystycznych i nurtów w sztuce, technik artystycznych, przyjętych sposobów myślenia o sztuce, znajomość terminologii stosowanej w historii sztuki.

- problemy istotne dla zrozumienia kulturowej i społecznej roli sztuki, roli artysty i związanych z nim mitologii, znajomość zmian dotyczących estetyki dzieła sztuki.

Absolwent potrafi:

- umie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować 
i użytkować informacje z wykorzystaniem różnych sposobów i źródeł (pisanych, ikonicznych, elektronicznych etc.)

- wykorzystać podstawowe metody analizy i interpretacji różnych wytworów kultury właściwe dla wybranych tradycji, teorii lub szkół badawczych 
w zakresie różnych dyscyplin nauk humanistycznych

- formułować i analizować problemy badawcze, dobierać metody i narzędzia, opracowywać 
i prezentować wyniki pracy

- rozpoznać różne wytwory kultury oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem wybranych metod w celu określenia ich znaczeń i ich oddziaływania społecznego i miejsca w procesach kulturowych

Absolwent jest gotów (kompetencje społeczne):

- wykorzystywania posiadanej przez siebie wiedzy 
i posiadanych umiejętności, rozumie potrzebę ustawicznego dokształcania się i rozwoju zawodowego

twórczej analizy nowych sytuacji i związanych z nimi problemów poznawczych i praktycznych 
oraz do formułowania propozycji ich rozwiązania lub zasięgania opinii ekspertów w przypadku trudności z ich samodzielnym rozwiązaniem

podjęcia odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy

- przestrzegania zasad etycznych związanych
z odpowiedzialnością za podejmowane działania
o charakterze tworzenia, upowszechniania 
i oceny dzieł sztuki.

Egzamin - dwustopniowy: pierwszą częścią egzaminu jest test ze znajomości dzieł sztuki i pojęć funkcjonujących w historii sztuki. Drugą częścią egzaminu jest rozmowa o samodzielnie wybranym i opracowanym zjawisku w sztuce omawianym na zajęciach lub wykładach.

Zaliczenie na ocenę - na podstawie obecności, aktywności i dwóch prac pisemnych.