Kultura języka polskiego

obowiązkowe

w sali

Przedmiot służy zapoznaniu studentów z podstawami teoretycznymi językoznawstwa normatywnego oraz kształtowaniu umiejętności właściwego (tj. poprawnego oraz zgodnego z zasadami etyki i etykiety językowej) posługiwania się językiem oraz zapoznaniu studenta z najważniejszymi tendencjami współczesnej polszczyzny, a także wyposażeniu go w narzędzia, które pozwolą zauważać zmiany w języku oraz samodzielnie dokonywać ich ocen, dostrzegać związki języka z kulturą.

Profil studiów: ogólnoakademicki

Forma studiów: stacjonarne

Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy

Dziedzina i dyscyplina nauki: nauki humanistyczne, językoznawstwo

Rok studiów/semestr: II rok/semestr zimowy i letni

Wymagania wstępne: brak

Liczba godzin zajęć dydaktycznych: 60 godz. ćwiczeń

Metody dydaktyczne: heureza, dyskusja, ćwiczenia praktyczne

Punkty ECTS: 2

Bilans nakładu pracy studenta:

uczestnictwo w ćwiczeniach (60 godz.); przygotowanie do sprawdzianu (5 godz.) – 2 ECTS

ŁĄCZNIE 65 godz.

Wskaźniki ilościowe:

nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela (60 godz.; 2 ECTS) i zajęciami o charakterze praktycznym (60 godz.; 2 ECTS)

Literatura podstawowa

1. Markowski A., Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2005.

2. Karpowicz T., Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa 2009.

3. Jadacka H., Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa 2009.

4. . Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa 2003.

Literatura uzupełniająca

Andrejewic U., Koń się śmieje, czyli czy istnieją błędy frazeologiczne?, „Poradnik Językowy” 2015, nr 2.

Andrejewicz U., Pani ministra czy pani minister? O żeńskich formach nazw stanowisk, funkcji i tytułów w ujęciu feministycznym… i nie tylko, w: Przemiany dyskursu emancypacyjnego kobiet, red. A. Janicka, C. Fournier Kiss, B. Olech, Białystok 2019.

Bańko M., Poradnictwo językowe a uzus. Uwagi do uwag, „Poradnik Językowy” 2023, z. 1.

Boczek N., Imiesłowowy równoważnik zdania – zasady użycia a praktyka językowa (na podstawie tekstów Korpusu Języka Polskiego PWN), „Kwartalnik Językoznawczy” 2016, nr 1.

Dubisz S., Polityka językowa, „Poradnik Językowy” 2020, z. 9.

Dunaj B., Mycawka M., O potrzebnych i niepotrzebnych zapożyczeniach z języka angielskiego, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” 2017, t. XII.

Hącia A., Łączliwość leksykalno-semantyczna – problem kodyfikacji normy (wybrane zagadnienia), w: Norma językowa w aspekcie teoretycznym i pragmatycznym, red. A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, K. Skibski, Poznań 2011.

https://publikacje.pan.pl/Content/120182/PDF/2020-01-POLS-13-Zbrog.pdf?handler=pdf

Jadacka H., Czynniki utrudniające odbiór zdania (wielokrotnie) złożonego, „Poradnik Językowy” 2013, z. 1.

Kabata M., Poprawność fleksyjna nazw osobowych w prasie codziennej, „Onomastica” 2012, nr 56.

Kaczor M., Wyznaczniki estetyki w komunikacji językowej, w: tejże, Estetyka słowa a kultura języka, Zielona Góra 2009.

Kita M., „Grzeczność wszystkim należy, lecz każdemu inna”: o wielości odmian grzeczności językowej, „Postscriptum Polonistyczne” 2016, nr 1(17).

Kołodziejek E., Ekonomiczność innowacji składniowych w kontekście normy językowej, „Postscriptum Polonistyczne” 2017, nr 1 (19).

Kołodziejek E., Koncepcje normy językowej i kodyfikacji w drugiej połowie XX i na początku XXI wieku, „Poradnik Językowy” 2018, z. 8.

Laskowska E., Agresja językowa jako problem moralny, online: https://etykaslowa.ukw.edu.pl/download/43510/agresja-jezykowa-jako-problem-moralny.pdf

Maćkowiak R., Zamierzona niepoprawność językowa jako źródło komizmu w serialu „Świat według Kiepskich”, w: Kreatywność językowa w przestrzeni medialnej, red. K. Burska, B. Cieśla, Łódź 2014.

Marcjanik M., Wprowadzenie teoretyczno-metodologiczne, w: Grzeczność w komunikacji językowej, Warszawa 2007.

Miodek J., O normie językowej, w: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin 2001.

Rada Języka Polskiego PAN, https://rjp.pan.pl.

Siuciak M., Błąd czy innowacja? Problematyka poprawnościowa z perspektywy historyka języka, „Język Polski” 2016, z. 1.

Stroińska M., Język to nabita broń, online: http://www.etykaslowa.edu.pl/wp-content/uploads/2016/03/Język-to-nabita-broń.pdf

Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim, t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 672, z 2023 r. poz. 1672.

Wielki słownik ortograficzny PWN, red. E. Polański, Warszawa 2016.

Zbróg P., Reprezentacja społeczna kultury języka w przestrzeni cyfrowej,

Zdunkiewicz-Jedynak D., Estetyczne kategorie oceny stylu wypowiedzi, w: tejże, Wykłady ze stylistyki, Warszawa 2013.

Zdunkiewicz-Jedynak D., Nie będziesz szkodził drugiemu mówieniem swoim. Etyczny aspekt stylu wypowiedzi, w: tejże, Wykłady ze stylistyki, Warszawa 2013.

obowiązkowe

w sali

Zajęcia kształtują świadomość językową studenta, wyposażają studentów w zasób wiedzy teoretycznej i praktycznej z zakresu kultury języka. Rozwijają umiejętność poprawnego, sprawnego, etycznego i estetycznego posługiwania się polszczyzną oraz umiejętność korzystania ze słowników i poradników poprawnościowych.

Profil studiów: ogólnoakademicki

Forma studiów: stacjonarne

Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy

Dziedzina i dyscyplina nauki: nauki humanistyczne, językoznawstwo

Rok studiów/semestr: II rok/semestr zimowy i letni

Wymagania wstępne: brak

Liczba godzin zajęć dydaktycznych: 60 godz. ćwiczeń

Metody dydaktyczne: heureza, dyskusja, ćwiczenia praktyczne

Punkty ECTS – 3

Bilans nakładu pracy studenta:

- udział w zajęciach - 60 godz.,

- udział w konsultacjach związanych z zajęciami - 1 godz.,

- przygotowanie do zajęć i zaliczenia - godz., egzamin - 25 godz.

Razem: 86 godz., co odpowiada 3 pkt. ECTS.

Wskaźniki ilościowe:

– nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela - 61 godz., co odpowiada 2 pkt. ECTS

- nakład pracy studenta, który nie wymaga bezpośredniego udziału nauczyciela - 25 godz., co odpowiada 1 pkt. ECTS

Literatura podstawowa

1. Markowski A., Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2005.

2. Karpowicz T., Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa 2009.

3. Jadacka H., Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa 2009.

4. Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa 2003.

Literatura uzupełniająca

Andrejewic U., Koń się śmieje, czyli czy istnieją błędy frazeologiczne?, „Poradnik Językowy” 2015, nr 2.

Andrejewicz U., Pani ministra czy pani minister? O żeńskich formach nazw stanowisk, funkcji i tytułów w ujęciu feministycznym… i nie tylko, w: Przemiany dyskursu emancypacyjnego kobiet, red. A. Janicka, C. Fournier Kiss, B. Olech, Białystok 2019.

Bańko M., Poradnictwo językowe a uzus. Uwagi do uwag, „Poradnik Językowy” 2023, z. 1.

Boczek N., Imiesłowowy równoważnik zdania – zasady użycia a praktyka językowa (na podstawie tekstów Korpusu Języka Polskiego PWN), „Kwartalnik Językoznawczy” 2016, nr 1.

Dubisz S., Polityka językowa, „Poradnik Językowy” 2020, z. 9.

Dunaj B., Mycawka M., O potrzebnych i niepotrzebnych zapożyczeniach z języka angielskiego, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” 2017, t. XII.

Hącia A., Łączliwość leksykalno-semantyczna – problem kodyfikacji normy (wybrane zagadnienia), w: Norma językowa w aspekcie teoretycznym i pragmatycznym, red. A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, K. Skibski, Poznań 2011.

https://publikacje.pan.pl/Content/120182/PDF/2020-01-POLS-13-Zbrog.pdf?handler=pdf

Jadacka H., Czynniki utrudniające odbiór zdania (wielokrotnie) złożonego, „Poradnik Językowy” 2013, z. 1.

Kabata M., Poprawność fleksyjna nazw osobowych w prasie codziennej, „Onomastica” 2012, nr 56.

Kaczor M., Wyznaczniki estetyki w komunikacji językowej, w: tejże, Estetyka słowa a kultura języka, Zielona Góra 2009.

Kita M., „Grzeczność wszystkim należy, lecz każdemu inna”: o wielości odmian grzeczności językowej, „Postscriptum Polonistyczne” 2016, nr 1(17).

Kołodziejek E., Ekonomiczność innowacji składniowych w kontekście normy językowej, „Postscriptum Polonistyczne” 2017, nr 1 (19).

Kołodziejek E., Koncepcje normy językowej i kodyfikacji w drugiej połowie XX i na początku XXI wieku, „Poradnik Językowy” 2018, z. 8.

Laskowska E., Agresja językowa jako problem moralny, online: https://etykaslowa.ukw.edu.pl/download/43510/agresja-jezykowa-jako-problem-moralny.pdf

Maćkowiak R., Zamierzona niepoprawność językowa jako źródło komizmu w serialu „Świat według Kiepskich”, w: Kreatywność językowa w przestrzeni medialnej, red. K. Burska, B. Cieśla, Łódź 2014.

Marcjanik M., Wprowadzenie teoretyczno-metodologiczne, w: Grzeczność w komunikacji językowej, Warszawa 2007.

Miodek J., O normie językowej, w: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin 2001.

Rada Języka Polskiego PAN, https://rjp.pan.pl.

Siuciak M., Błąd czy innowacja? Problematyka poprawnościowa z perspektywy historyka języka, „Język Polski” 2016, z. 1.

Stroińska M., Język to nabita broń, online: http://www.etykaslowa.edu.pl/wp-content/uploads/2016/03/Język-to-nabita-broń.pdf

Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim, t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 672, z 2023 r. poz. 1672.

Wielki słownik ortograficzny PWN, red. E. Polański, Warszawa 2016.

Zbróg P., Reprezentacja społeczna kultury języka w przestrzeni cyfrowej,

Zdunkiewicz-Jedynak D., Estetyczne kategorie oceny stylu wypowiedzi, w: tejże, Wykłady ze stylistyki, Warszawa 2013.

Zdunkiewicz-Jedynak D., Nie będziesz szkodził drugiemu mówieniem swoim. Etyczny aspekt stylu wypowiedzi, w: tejże, Wykłady ze stylistyki, Warszawa 2013.