Teoria prawa i demokracji

Celem zajęć jest:

Ukazanie złożoności problematyki demokracji jako systemu politycznego i społecznego.

Refleksja nad ideami, zasadami i instytucjami demokracji liberalnej. Analiza paradoksów demokracji liberalnej i przyczyn jej kryzysu. Przedstawienie najważniejszych proceduralnych i normatywnych koncepcji demokracji wieku XX i początku XXI. Charakterystyka pojęcia, koncepcji i modeli państwa prawnego, rządów prawa, znaczenia konstytucji, roli sądownictwa konstytucyjnego i sądów powszechnych w realizacji rządów prawa.

Omówienie zagadnień: władzy politycznej, legitymizacji władzy, kryzysu legitymizacji władzy, suwerenności ludu/narodu, sposobów wykonywania władzy przez suwerena, roli partii politycznych i społeczeństwa obywatelskiego w państwie demokratycznym.

Literatura podstawowa:

1. A. Chmielarz, Funkcja prawna konstytucji na przykładzie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2011.

2. M. Florczak-Wątor, Komentarz do art. 4, [w:] M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Komentarz, Tom I, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2016, s. 257-264; 270-277.

3. D. Held, Modele demokracji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010 (rozdziały 1, 3,5,7,9).

4. A. Jamróz, Od państwa liberalno-demokratycznego do demokratycznego państwa prawa. Próba syntezy, [w:] A. Jamróz (red. nauk.), L. Jamróz (red. nauk.), Prawa jednostki w demokratycznym państwie prawa, Temida 2, Białystok 2016.

5. L. Morawski, Główne problemy współczesnej filozofii prawa. Prawo w toku przemian, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Wyd. 4, Warszawa 2005 (część druga i czwarta).

6. P. Tuleja, Komentarz do art. 7 i art. 8, [w:] M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Komentarz, Tom I, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2016.

7. R Wonicki, Spór o demokratyczne państwo prawa. Teoria Jürgena Habermasa wobec liberalnej, republikańskiej i socjalnej wizji państwa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007, część II.

8. S. Wronkowska (red.), Polskie dyskusje o państwie prawa, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1995.

9. A. Jamróz, Demokracja współczesna – wprowadzenie, Temida 2, Białystok 1993.

Literatura dodatkowa:

1. A. Antoszewski, Współczesne teorie demokracji, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2016

2. Z. Kmieciak, O pojęciu rządów prawa, „Państwo i Prawo” 9/2016.

3. M. Granat, Od klasycznego przedstawicielstwa do demokracji konstytucyjnej (ewolucja prawa i doktryny we Francji), Lublin 1994 (punkty: 1.1; 1.2.; 3.1.).

4. M. Granat, Legitymizacja sądu konstytucyjnego na gruncie czystej teorii prawa Hansa Kelsena, Przegląd Sejmowy 1999, nr 4.

5. S. Oliwniak, Jürgen Habermas o kryzysie uprawomocnienia we współczesnych społeczeństwach demokratycznych, [w:] A. Jamróz, S. Bożyk (red. nauk.), Z zagadnień współczesnych społeczeństw demokratycznych, Białystok 2006.

6. J. Scott, Władza, Warszawa 2006 (rozdział 1)

Egzamin:

Test przeprowadzony na platformie Blackboard.

Zamknięty, jednokrotnego wyboru. 30 zagadnień, 45 minut.

Oceny:

0-14 pkt ocena 2

15-18 pkt ocena 3

19-21 pkt ocena 3+

22-24 pkt ocena 4

25-27 pkt ocena 4+

28-30 pkt ocena 5