Konstytucyjny system organów państwowych [370-AS1-1KSO] Rok akademicki 2022/23
Wykład, grupa nr 1

Właściwa dla całego przedmiotu (wskazana w części A sylabusa).

1. Pojęcie organu państwowego i systemu organów państwowych. Klasyfikacja organów państwowych.

2. Konstytucyjne podstawy systemu organów państwowych: pojęcie i istota konstytucji, geneza konstytucji pisanej i jej ewolucja; cechy konstytucji jako ustawy zasadniczej: szczególna treść, szczególna forma, szczególna moc prawna, gwarancje nadrzędności konstytucji. Ogólna charakterystyka Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r.

3. Ogólne koncepcje systemu organów państwowych: system jedności władzy państwowej i system podziału władzy. Istota koncepcji podziału władzy: zasada funkcjonalnego podziału władzy, zasada podziału organizacyjnego i zasada wzajemnego hamowania się i równoważenia władz. Koncepcja trójpodziału władzy a system władz w państwie współczesnym. Rozdział personalny władz. Podział władzy w RP.

4. Pojęcie systemu rządów. Rodzaje systemów rządów. System rządów w Konstytucji RP. Mechanizmy parlamentarno-gabinetowego systemu rządów w Konstytucji RP. Racjonalizacja systemu parlamentarno-gabinetowego. Rozwiązania w Konstytucji RP wywodzące się z koncepcji rządów prezydenckich i mieszanych.

5. Pozycja ustrojowa Sejmu i Senatu. Wzajemne relacje między izbami parlamentu. Wybory do Sejmu i Senatu: podstawowe zasady prawa wyborczego, organizacja wyborów, procedura głosowania, ustalanie wyników. Charakter prawny mandatu posła i senatora. Gwarancje realizacji mandatu. Zasady działania i organizacji wewnętrznej Sejmu i Senatu. Funkcje Sejmu: funkcja ustrojodawcza, funkcja ustawodawcza, funkcja kontrolna, funkcja kreacyjna, funkcja współuczestnictwa w określaniu polityki państwa. Funkcje Senatu. Procedura ustawodawcza. Instrumenty parlamentarnej kontroli działalności rządu. Charakter ustrojowy i zakres kompetencji Zgromadzenia Narodowego.

6. Pozycja ustrojowa Prezydenta RP. Wybory prezydenckie. Funkcje Prezydenta RP. Kompetencje Prezydenta: a) jako głowy państwa, b) wobec Sejmu i Senatu c) w stosunku do rządu, d) w stosunku do władzy sądowniczej. Odpowiedzialność Prezydenta. Akty urzędowe Prezydenta i ich kontrasygnata; prerogatywy Prezydenta.

Nadzwyczajne uprawnienia Prezydenta.

7. Pozycja ustrojowa Rady Ministrów. Skład Rady Ministrów. Tryb powoływania Rady Ministrów i jej dymisja; zmiany w składzie Rady Ministrów. Zadania i kompetencje Rady Ministrów. Akty prawodawcze Rady Ministrów i jej członków. Prezes Rady ministrów. Ministrowie. System organów administracji rządowej. Odpowiedzialność polityczna Rady Ministrów i jej członków.

8. Konstytucyjne zasady organizacji i funkcjonowania sądów. Struktura sądów w RP. Pozycja ustrojowa Sądu Najwyższego. Krajowa Rada Sądownictwa. Funkcje i zakres działania Trybunału Konstytucyjnego. Organizacja i zasady działania Trybunału Konstytucyjnego. Wszczęcie postępowania w zakresie kontroli konstytucyjności prawa. Charakter prawny orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Istota odpowiedzialności konstytucyjnej. Zakres podmiotowy i przedmiotowy odpowiedzialności konstytucyjnej. Postępowanie w sprawie odpowiedzialności konstytucyjnej. Pozycja ustrojowa i skład Trybunału Stanu.

9. Pojęcie kontroli państwowej. Zakres działania Najwyższej Izby Kontroli, jej struktura wewnętrzna i zasady działania. Status prawny Rzecznika Praw Obywatelskich. Pozycja ustrojowa i kompetencje Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Techniki dydaktyczne: dyskusja, prezentacje multimedialne, e-learning, konsultacje;

Metoda dydaktyczne: metoda heurystyczna, metoda problemowa, dyskusja moderowana.

Wykład: egzamin pisemny opisowy z uwzględnieniem aktywności na zajęciach e-learningowych, egzamin ustny - 3 pytania z zestawu pytań problemowych na egzamin, odpowiedzi opisowe, ocena końcowa z egzaminu uzależniona od zasobu wiedzy i formy odpowiedzi, w razie wątpliwości co do oceny pytania dodatkowe.

W sytuacji niemożliwości przeprowadzenia egzaminu ustnego - egzamin w formie pisemnej lub na platformie e-learningowej; ewentualność wykorzystania adekwatnej aplikacji.